Als teamcoach krijg ik regelmatig de vraag een team naar een hoger level te tillen. Dan is het wel goed om te weten waar het team nu staat en waar je met het team naar toe wilt. In de praktijk merk ik dat leidinggevenden dit soms best moeilijk vinden. Vandaar dit artikel over de verschillende fasen in teamontwikkeling.
Een veelgebruikt model voor teamontwikkeling, dat ik in de praktijk ook gebruik, is dat van Tuckman. In dat model zijn de volgende fasen te onderscheiden:
Fase 1 > forming (oriënteren) wat moeten we hier doen?
Dit is de fase waarin we eigenlijk nog niet van een team spreken maar meer van een losse groep individuen. Je kunt deze fase herkennen aan bijvoorbeeld de volgende gedragingen:
- Ze stellen zich afwachtend op, nemen geen initiatieven
- Ze komen afspraken niet na
- Ze luisteren niet, praten door elkaar heen
- Ze ervaren feedback als bedreigend
- Ze nemen geen eigen verantwoordelijkheid
Fase 2 > storming (conflict) wie heeft het hier voor het zeggen?
Dit is de fase waarin er eilandjes ontstaan. Medewerkers met dezelfde normen en waarden zoeken elkaar op, sluiten bondjes en sluiten tegelijkertijd anderen uit. Deze fase is te herkennen aan bijvoorbeeld de volgende gedragingen:
- men durft zich langzaam maar zeker meer uit te spreken naar elkaar en naar de teamleider.
- Beconcurreren elkaar
- Beginnen met meer naar elkaar te luisteren
- Er ontstaan conflicten rond de manier van samenwerken, interpersoonlijke kwesties en de doelen van het team.
Fase 3 > norming (normeren) waarover zijn we het eens?
Dit is de fase waarin men op een meer volwassen manier met elkaar in gesprek gaat over zaken als samenwerking. Men zal kritische punten minder persoonlijk oppakken maar meer als een zakelijk iets zien. De samenwerking zal steeds soepeler verlopen. Deze fase is o.a. te herkennen aan volgende gedragingen:
- Leren van elkaar
- Geven elkaar gevraagd en ongevraagd feedback
- Nemen verantwoordelijkheid voor de hier-en-nu situatie
- Gaan met elkaar om en werken met elkaar op basis van gelijkwaardigheid
- Tonen initiatief, ook ongevraagd
- Gedeeld leiderschap stimuleren
- Obstakels die het bereiken van het doel hinderen te slechten
Fase 4 > performing (presteren): kunnen we zelfstandig en productief werken?
In deze fase wordt met teamrollen flexibel en functioneel omgegaan, de groepsenergie komt geheel ten goede van de taak. Medewerkers hebben een duidelijk inzicht in de doelen van het team en staan hier ook gezamenlijk achter. Het team functioneert nu als een echte eenheid. Het werken in het team is plezierig en gaat als vanzelf.
Teamvorming is in de visie van Tuckman geen lineair proces waarin de fasen successievelijk worden doorlopen. Door allerlei factoren kan een goed functionerend team weer terugvallen in een vorige fase. Soms zijn de verschillen zó groot of de voorwaarden zo slecht dat het team de prestatiefase niet eens bereikt.
Ik hoop dat je aan de hand van dit artikel (beter) kunt bepalen waar jouw team staat. Laat gerust weten wat je van dit artikel vindt! De volgende keer zal ik inzoomen op wat jij kunt doen als leidinggevende om je team naar de volgende fase te helpen.
Heel veel succes met jouw team!
Hartelijke groet,
Nathalie
ps 1. Heb je vragen over de verschillende fasen van ontwikkeling van een team, stel ze mij gerust!
ps 2. Wil je geen artikel missen op het gebied van teamontwikkeling, laat mij dan jouw email adres weten dan ontvang jij de artikelen persoonlijk in jouw mailbox!
ps 3. Heb je hulp nodig bij de ontwikkeling van jouw team, mail mij voor een geheel vrijblijvend kennisgesprek nathalie@oerkrachtadvies.nl
ps 4. Wil je weten hoe jouw medewerkers de organisatie op jouw afdeling ervaren?
Check www.happypeoplescan.nl en vraag vrijblijvend een voorbeeldrapportage aan.
